Hiểu về bệnh trầm cảm của người cao tuổi
Trầm cảm ở người cao tuổi là gì? Đánh giá đơn giản
“Kể từ khi bố qua đời, mẹ thường nói về việc khó ngủ, ngủ chập chờn và tinh thần sa sút. Mẹ cũng khá đãng trí và thường xuyên nói rằng mình già và vô dụng. Tôi lo lắng mẹ có thể mắc chứng mất trí nhớ, nhưng bác sĩ cho rằng bà có thể bị trầm cảm”. Trầm cảm ở người cao tuổi là một khả năng thực sự có thể xảy ra ở cha mẹ và những người thân yêu lớn tuổi của chúng ta. Chúng ta hãy hiểu sâu hơn về chứng trầm cảm ở người cao tuổi, nó khác với chứng mất trí nhớ như thế nào để cùng hỗ trợ và đồng hành cùng họ.
Trầm cảm ở người cao tuổi là một chứng rối loạn tâm thần và cảm xúc ảnh hưởng đến người từ 65 tuổi trở lên. Dưới đây là “Thang đo trầm cảm ở người cao tuổi” của Sở Y tế Chính quyền Thành phố Đài Bắc, được thiết kế để đánh giá một cách đơn giản xu hướng trầm cảm ở người cao tuổi. Nó gồm có 15 câu hỏi đúng/sai. Vui lòng chọn ‘Có’ hoặc ‘Không’ cho mỗi câu trả lời. Nếu câu trả lời của bạn là phủ định, bạn sẽ nhận được 1 điểm. Tổng hợp điểm của tất cả 15 câu hỏi, tổng điểm càng cao cho thấy xu hướng trầm cảm nghiêm trọng hơn. Điểm từ 7-10 cho thấy trầm cảm ở mức độ vừa phải, trong khi điểm 11 trở lên cho thấy trầm cảm nặng, cần phải điều trị tích cực và tăng cường chăm sóc.
Vui lòng trả lời các câu hỏi sau dựa trên cảm nhận của bạn trong tuần qua:
| Câu Hỏi | Có | Không | |
| 1 | Nhìn chung bạn có hài lòng với cuộc sống của mình không? | 0 | 1 |
| 2 | Bạn có giảm bớt nhiều hoạt động và sở thích không? | 1 | 0 |
| 3 | Bạn có cảm thấy cuộc sống của mình thật trống trải? | 1 | 0 |
| 4 | Bạn có thường cảm thấy buồn chán? | 1 | 0 |
| 5 | Hầu như tinh thần của bạn đều tốt? | 0 | 1 |
| 6 | Bạn lo sợ điều gì đó tồi tệ sẽ xảy đến với mình? | 1 | 0 |
| 7 | Bạn có cảm thấy hạnh phúc hầu hết thời gian không? | 0 | 1 |
| 8 | Bạn có thường cảm thấy rằng dù bạn có làm gì thì cũng vô nghĩa? | 1 | 0 |
| 9 | Bạn thích ở nhà hơn là ra ngoài và làm những điều mới? | 1 | 0 |
| 10 | Bạn có cảm thấy hiện tại mình đang gặp vấn đề với trí nhớ của mình không? | 1 | 0 |
| 11 | Bạn có nghĩ thật tuyệt vời khi còn sống không? | 0 | 1 |
| 12 | Bạn có cảm thấy rằng cuộc sống của bạn bây giờ không có giá trị? | 1 | 0 |
| 13 | Bạn có cảm thấy mình có rất nhiều năng lượng không? | 0 | 1 |
| 14 | Bạn có cảm thấy tình trạng hiện tại của mình là vô vọng? | 1 | 0 |
| 15 | Bạn có nghĩ rằng hầu hết mọi người đều may mắn hơn bạn? | 1 | 0 |
Sự khác biệt giữa trầm cảm ở người cao tuổi và chứng mất trí nhớ
Các chuyên gia chỉ ra rằng trầm cảm và sa sút trí tuệ ở người cao tuổi có nhiều triệu chứng giống nhau, bao gồm các vấn đề về trí nhớ, nói và cử động chậm cũng như thiếu động lực, khiến việc phân biệt giữa hai chứng bệnh này trở nên khó khăn. Ngoài ra, một người cũng có thể bị đồng thời mắc chứng mất trí nhớ, đột quỵ, bệnh Parkinson và trầm cảm hoặc những tình trạng này có thể do các loại thuốc họ thường dùng gây ra. Vì vậy, điều quan trọng là không nên chủ quan chẩn đoán cho bản thân hoặc người nhà mà hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ. Nếu không được điều trị, trầm cảm có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm tăng nguy cơ tự tử.
| Trầm cảm ở người cao tuổi | Mất trí nhớ | |
| Triệu chứng sớm | Rối loạn giấc ngủ, chán ăn, đau đầu, buồn nôn và mất hứng thú với các hoạt động trước đây họ từng yêu thích. | Trí nhớ suy giảm, không có khả năng thực hiện các công việc mà trước đây có thể quản lý được và thay đổi tính cách. |
| Triệu chứng tiến triển | Căng thẳng nghiêm trọng có thể được gây ra bởi các sự kiện như mất người thân, vật nuôi hoặc bệnh tật. | Các bệnh và khuyết tật về não khác nhau có thể phát triển dần dần mà không có bất kỳ yếu tố kích hoạt cụ thể nào. |
| Thay đổi tâm trạng | Sự thay đổi tâm trạng có thể mạnh mẽ và dễ nhận thấy nếu liên quan đến các vấn đề sức khỏe tâm thần. | Thay đổi tâm trạng có thể không rõ ràng. |
| Hay quên | Các cá nhân có thể nhấn mạnh sự suy giảm trí nhớ hoặc khả năng nhận thức của họ và có thể nhận thức hoặc lo lắng một cách có ý thức về những vấn đề trí nhớ này. | Mất trí nhớ ban đầu có thể nhẹ và sau đó dần dần trầm trọng hơn. Một đặc điểm khác là quên các sự kiện chỉ xảy ra vài phút trước và cá nhân thường không nhận thức được những khoảng trống trí nhớ này. |
| Sự biến đổi trong ngày | Tâm trạng có thể mạnh mẽ hơn vào buổi sáng và buổi trưa, cải thiện vào buổi tối. | Không thay đổi trong suốt cả ngày. |
| Điều trị | Có thể cải thiện bằng điều trị, thường bao gồm liệu pháp tâm lý, dùng thuốc và thay đổi môi trường | Thuốc có thể làm chậm sự phát triển nhưng không có tác dụng chữa bệnh. |
Nhiều người cao tuổi tin rằng họ chỉ cần đến gặp bác sĩ khi cảm thấy thể chất không khỏe và thường nghĩ rằng cảm giác suy sụp hoặc chán nản không cần phải đi khám. Vậy người cao tuổi có thể tự giúp mình như thế nào? Nếu bạn bắt đầu cảm thấy chán nản, điều quan trọng là đừng giữ nó cho riêng mình. Cố gắng chia sẻ cảm xúc của mình với người khác và tìm kiếm sự giúp đỡ. Phát triển sở thích cá nhân cũng có tác động không nhỏ. Duy trì liên lạc với gia đình và bạn bè, đồng thời tham gia các hoạt động cộng đồng hoặc các lớp học theo sở thích có thể giúp tinh thần và tâm trí phấn chấn hơn. Đối với thế hệ trẻ, chúng ta hãy luôn chăm sóc và hỗ trợ tận tình, để những người lớn tuổi biết rằng họ không đơn độc, luôn được giúp đỡ. Khuyến khích họ tìm kiếm sự tư vấn hoặc điều trị tâm lý có thể giúp họ dần thoát ra khỏi bóng tối của trầm cảm.
